Stress is niet cool want stress is heel yang en ‘cool’ is yin.
Yang heeft alles te maken met beweging, warmte en actie terwijl yin staat voor rust, koelte, kalmte en ontspanning. Stress zorgt er dus voor dat de yange energie in je lichaam stijgt en dat kan zowel je energie- als hormoonbalans behoorlijk verstoren. Zeker als je vrouw bent en de 30 al gepasseerd.

Wat is stress?
Stress is een normale reactie op een situatie of een prikkel die spanning oproept. Dat kan dus zowel positief als negatief zijn. Het is niet verkeerd om een keer stress te hebben, sterker nog, het is een heel normale reactie. Maar wanneer je continu onder stress en dus onder spanning staat, dan is dat niet goed voor je. Vergelijk het maar met een pijl en boog. Je moet de boog wel spannen om de pijl ergens naar toe te kunnen schieten maar als er continu spanning op staat dat gaat de boog kapot. Hij moet regelmatig weer ont-spannen.

Wat gebeurt er tijdens stress in je lichaam?
Tijdens een stress situatie krijgen je hersenen een prikkel om lichaam en geest in opperste paraatheid te brengen om te vluchten of te vechten. Ook wel de ‘flight- or fight respons’ genoemd. Jouw brein kan namelijk niet het verschil onderscheiden tussen stress omdat je bijna opgevreten wordt door een sabeltandtijger of stress omdat je boze collega hysterisch tegen je staat te schreeuwen. Bij alle vormen van stress maakt je lichaam stoffen aan die je allerter maken, je hartslag, bloeddruk en spierspanning verhogen, suiker en cholesterol naar je spieren sturen en je spijsvertering en je immuunsysteem op een laag pitje zetten. Handig om keihard weg te rennen bij die sabeltandtijger maar een tikkie overdreven in geval van een hysterische collega.

Wat gebeurt er tijdens stress met je energie?
Energetisch ontstaat er ook een soort ‘flight- or fight respons’. Je systeem stuurt een stoot yange energie naar boven waardoor je allert bent en klaar om in actie te komen. Voor een keer is dit niet erg, zeker niet wanneer je ook iets doet met die yange energie. Maar als je regelmatig – of misschien zelfs wel continu – die yange energie omhoog stuwt dan gaat dit ten koste van je yinne energie en raak je behoorlijk uit balans.

Vrouwen zijn yinne wezens en daardoor extra gevoelig voor yintekort.
Bovendien neemt de yinne energie af naar mate je ouder wordt. Dat gecombineerd met het feit dat vrouwen iedere maand veel yinne energie verliezen tijdens de menstruatie, en ook in zwangerschappen, geboortes en tijdens de borstvoeding, maakt dat wij vrouwen extra zuinig moeten zijn op onze yinne energie.

Signalen van een tekort aan yin:

• Je hebt het sneller warm.
• Droge keel of mond (vaak ’s nachts).
• Slaapproblemen.
• Vermoeidheid.
• Vergeetachtigheid.
• Droge huid.
• Droge ogen.
• Duizeligheid.
• Opvliegers.
• Rond 16.00 uur worden je wangen rood en ja handen en voeten warm.
• Nachtzweten.
• Je hebt meer behoefte aan koude dranken.
• Oorsuizen.
• Vaginale droogte.
• Verminderd libido.
• Osteoporose (botontkalking)
• Yange klachten zoals hoofdpijn, huidklachten, irritatie, heftig dromen, ontstekingen, allergieën etc.

Wat gebeurt er tijdens stress met je hormonen?
Stress triggert acuut het zenuwstelsel om verschillende hormonen aan te maken voor de ‘flight- or fight respons’. Zo wordt er onder andere cortisol aangemaakt. Chronische stress zorgt dus voor chronische cortisolaanmaak. Hierdoor is je systeem constant in de overload, heb je continu een verhoogde bloeddruk, loop je risico op diabetes omdat je bloedsuiker doorlopend te hoog is, functioneert je immuunsysteem slecht en kom je waarschijnlijk langzaam maar zeker steeds meer aan.

Cortisol wordt geproduceerd door de bijnieren dus die raken uitgeput door de constante aanmaak van cortisol. Hierdoor gaan ze minder goed functioneren waardoor je op den duur in de situatie komt waarin je binnen een dag zowel te weinig cortisol (dus moe en neerslachtig) als teveel cortisol hebt (dus hyper, bij voorkeur ’s avonds). Tired but wired noemen ze dat.

Bovendien raken je andere hormonen ook van slag!

Stress en schildklierproblemen
Voor een goede schildklierwerking heb je cortisol nodig, niet te veel en niet te weinig. Bij te weinig cortisol kan het schildklierhormoon niet optimaal zijn werk doen maar ook een te hoog cortisol geeft problemen. Iedere cel in het lichaam heeft receptoren voor zowel cortisol als schildklierhormonen maar wanneer het cortisolniveau te hoog is worden de receptoren resistent waardoor je nog meer van het hormoon nodig hebt voor het gewenste effect. In zo’n situatie is er dus geen tekort aan schildklierhormoon (in eerste instantie) maar het hormoon wordt inefficient, en dat is niet op te lossen met het extra toevoegen van schildklierhormonen. Stress geeft je dus schildklierproblemen.

Een verhoogd cortisol zorgt niet alleen voor resistentie van de schildklierreceptoren, maar ook van de andere hormoonreceptoren zoals die van insuline, progesteron, oestrogeen, testosteron en zelfs cortisol zelf.

Stress en overgangsklachten
Vanaf 35-40 jaar neemt bij vrouwen de oestrogeenproduktie af. Op zich hoeft dat nog niet tot klachten te leiden. Heeft een vrouw echter chronische stress dan raken de oestrogeenreceptoren resistent waardoor er opvliegers komen terwijl er niet eens een oestrogeentekort is. Ga je dit dan aanvullen met extra (kunstmatig) oestrogeen dan ontstaat er een oestrogeendominantie met bijbehorende klachten als aankomen in gewicht, vocht vasthouden, humeurschommelingen en nog steeds die vervelende opvliegers. Bovendien loop je dan meer risico op aandoeningen die een link hebben met oestrogeendominantie zoals eierstokkanker en borstkanker.

Stress en PMS
Cortisol en progesteron delen dezelfde receptoren in de cellen, dus als er veel cortisol aanwezig is dan maakt progesteron minder kans. Hierdoor ontstaat er een disbalans van oestrogeen ten opzichte van progesteron (oestrogeendominantie) waardoor er meer PMS symptomen zullen ontstaan.

Conclusie
Tenzij er een sabeltandtijger voor je neus staat is stress nergens goed voor! Je energie raakt ervan uit balans, je hormonen gaan van de wap en je wordt er ook nog eens sneller oud van.

Wat is jouw favoriete manier om stress onder de duim te houden? Ik lees het graag dus deel het hieronder! (wel even door scrollen)